نگاهی نو به ساختار تشبیهات اضافی و وصفی با تأکید بر اشعار حافظ

Authors

Abstract:

تشبیه از مهم‌ترین و پرکاربردترین عناصر خیال در کلام و شعر است. این عنصر خیا‌ل‌انگیز به اشکال مختلف دست‌مایة هنرنمایی شاعران و ادیبان بوده است .یکی از شیوه‌های تشبیه‌پردازی، آوردن ارکان تشبیه در ساختار یک گروه اسمی است. گروه‌های اسمی واحدهای نحوی هستند که هستة آن‌ها اسم است و معمولاً یک یا چند وابسته به‌صورت پیشین یا پسین آن‌ها را توضیح می‌دهد.گروه‌های اسمی با دو ساختار متفاوت ِترکیب اضافی (مضاف و مضاف‌الیه) و ترکیب وصفی (موصوف و صفت)  می‌توانند ارکان تشبیه را در خود جای دهند. آنچه تاکنون در این زمینه به آن پرداخته شده، اضافه‌های تشبیهی  با ساختار ترکیب‌های اضافی است که در همة کتب بیان و بلاغت متأخر، آن را معادل تشبیه بلیغ اضافی دانسته‌اند که  با دلایلی که در این مقاله ذکر می‌شود این موضوع قابل‌قبول نخواهد بود. همچنین در کتب بلاغت متأخر و متقدّم  از ترکیب‌های وصفی تشبیهی، سخنی به‌میان نیامده است. این پژوهش برآن است تا هر دو نوع گروه اسمیِ تشبیهی (ترکیبات اضافی و وصفی تشبیهی) را به‌کمک دستورهای جدید و مبتنی بر علم زبان‌شناسی با تأکید بر اشعار حافظ بررسی کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

full text

گناه مضاعف حافظ (نگاهی نو به شگردهای طنزپردازی حافظ)

«طنز» به عنوان یکی از صنایع بلاغی و از ابزارهای نقّادی، از وجیه‌ترین وجه‌های شعری حافظ محسوب می‌شود. حافظ علاوه بر بهره‌گیری از طنزهای ساده و همه‌فهم، گاهی از ترفندهای پیچیده و عمیق دیگری نیز برای طنازی‌های نقادانه رندانه بهره‌ می‌گیرد. در این شیوه که قابل انطباق با «آیرونی سقراطی» است، حافظ همانند «آیرون» خود را خوار می‌دارد و هرچه ننگ و عار و گناه و ... است به خود می‌چسباند تا از این طریق چهرۀ...

full text

نگاهی نو به ساختار اخلاق اسلامی

محققان اسلامی ‌از منظرهای مختلف به مقولۀ اخلاق نگریسته‌اند و مطالب مختلف و گاه پراکنده‌ای در این زمینه مطرح کرده‌اند. ورود و خروج محققان به این مبحث‌‌، یکسان نیست. به‌ویژه این‌که نگرش آنان از این جهت که به صِرف عقل اعتماد کرده‌اند یا نقل یا هر دو‌، متفاوت است. بسیاری اوقات چندان به دنبال تنظیم یک نظام اخلاقی یا ساختار معین نبوده‌اند و یا دست‌کم نگاه استقلالی به آن نداشته‌اند و از این‌رو‌‌، چندان...

full text

ساختار ظاهری و پنهانی در ترکیب اضافی و وصفی و اثر آن در آموزش زبان عربی

ترکیب به مجموعه‌ای از کلمات گفته می­شود که با چینشی خاص دارای نقشی در جمله است . ارتباط در جمله فقط توسط کلمات برقرار نمی‌‌شود بلکه پیوند واقعی در جمله به­وسیله ترکیب‌ها شکل می‌گیرد.  اگر رابطه موجود دراجزای ترکیب، اسنادی باشد ، آن را مرکب اسنادی می­نامیده ؛ و اگر رابطه موجود بین اجزای مرکب از طریق قید باشد، آن را  ترکیب قیدی می­نامند. رابطه‌ی قیدی گاهی بین دو اسم برقرار می‌ شود که اسم دوم قید...

full text

بررسی ساختار موسیقایی اشعار حافظ ابراهیم

حافظ ابراهیم، شاعر نئوکلاسیک مصری است که در دوران شعرسرایی خویش، توانست القابی همچون«شاعر النیل» و«شاعر الشعب» را از آن خود کند .از سوی دیگر، بدان جهت که شعر وی پر از طنین الفاظ و ضرب آهنگ واژگان است، او را «شاعر موسیقی» لقب داده‌اند.     در این مقاله سعی بر آن داشته‌ایم تا ساختار موسیقایی شعر این شاعر بزرگ را بررسی کرده ، با تحلیل موسیقی بیرونی و درونی اشعار وی و ارائۀ جلوه‌هایی از آن، جایگاه...

full text

رویکرد «باهم‌آیی» درترکیب‌های وصفی و اضافی مثنوی مولاناجلال‌الدین محمد بلخی

هنجارگریزی یکی از ویژگی‌های سبکی مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است. گاهی این هنجارگریزی‌ها جنبه‌ای بسیار هنرمندانه به سخن وی می‌دهد. در این زمینه پژوهش پیش رو تلاش داشته است تا به بررسی ترکیب‌های وصفی و اضافی در مثنوی مولانا بپردازد؛ ترکیب‌هایی که به صورت دل‌خواه مولانا، دچار تغییر در سطح ساخت و معنا شده‌ است. البته این تغییرات در جهت هنری زبان صورت گرفته و آن را از زبان هنجار جدا ساخته است. تعبی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 16

pages  85- 110

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023